.
Wzorzec FCI nr 199
CIRNECO DELL’ETNA
(Cirneco dell’Etna)
TŁUMACZENIE: Olga Jakubiel.
POCHODZENIE: Włochy.
DATA PUBLIKACJI OBOWIĄZUJĄCEGO WZORCA: 27.11.1989
UŻYTKOWOŚĆ: Pies myśliwski, zwłaszcza do polowania na dzikie
króliki.
KLASYFIKACJA F.C.I.: Grupa 5 Szpice i psy ras pierwotnych.
Sekcja 7 Pierwotne psy myśliwskie.
Bez prób pracy.
ZARYS HISTORII RASY:
Klasyczne badania nad rasami psów rozproszonymi w basenie Morza Śródziemnego doprowadziły do wniosku, iż cirneco dell’Etna wywodzi się od starożytnych psów myśliwskich, hodowanych w dolinie Nilu w tym samym czasie, co psy faraona, przybyłe na Sycylię z Fenicjanami. Współcześni badacze opowiadają się jednak za nową koncepcją, zgodnie z którą [cirneco dell’Etna] to rodzimie sycylijska rasa, pochodząca dokładnie z okolic w pobliżu Etny. Monety i ryciny dowodzą niezbicie, iż cirneco żyły w tych regionach na wiele stuleci przed naszą erą.
WRAŻENIE OGÓLNE: Pies w typie pierwotnym, o eleganckiej i
smukłej sylwetce, średniego wzrostu, nie toporny, [lecz] mocny i
silny. O nieco wydłużonym ciele, lekkiej budowy; jego ciało wpisuje się w kwadrat; szata delikatna.
ISTOTNE PROPORCJE:
- Długość tułowia odpowiada wysokości w kłębie (kwadratowa
budowa).
- Głębokość klatki piersiowej wynosi nieco mniej, niż odległość od
podłoża do łokcia.
- Długość kufy nie osiąga połowy długości głowy (stosunek czaszki do kufy wynosi 10:8, lecz preferowane są psy, u których długość kufy osiąga długość czaszki).
USPOSOBIENIE/TEMPERAMENT: Pies myśliwski,
przystosowany do trudnego terenu, odpowiedni zwłaszcza do
polowania na dzikie króliki; obdarzony dużym temperamentem, jest jednocześnie łagodny i czuły.
GŁOWA:
OKOLICA MÓZGOCZASZKI:
Czaszka: Podłużnie owalnego kształtu; górne linie czaszki i kufy są bardzo nieznacznie rozbieżne lub równoległe. Górny profil czaszki jest tak delikatnie wypukły, że aż wydaje się niemal płaski; szerokość czaszki między łukami jarzmowymi nie może przekraczać połowy długości głowy; łuki brwiowe nie bardzo wystające; bruzda czołowa tylko delikatnie zaznaczona; grzebień potyliczny i guz potyliczny nieznacznie wykształcone.
Stop: Dobrze zaznaczony; tworzy kąt 140°.
OKOLICA TWARZOCZASZKI:
Nos: Raczej prostokątnego kształtu; dosyć duży; jego kolor
odpowiada kolorowi szaty (raczej ciemnoorzechowy,
jasnoorzechowy, cielistego koloru).
Kufa: Długość kufy stanowi przynajmniej 80% długości czaszki; jej głębokość lub wysokość (mierzona pośrodku kufy) osiąga
przynajmniej jej właściwą długość; jej szerokość (mierzona pośrodku kufy) stanowi mniej, niż połowę jej długości. Zatem kufa jest spiczasta, o prostej górnej linii pyska; jej dolny boczny profil wyznacza żuchwa.
Wargi: Delikatne, cienkie i napięte, zaledwie zakrywające zęby
żuchwy. Słabo widoczna śluzówka w kąciku warg.
Szczęka i żuchwa oraz uzębienie: Szczęka i żuchwa normalnie
wykształcone, choć nie wydają się mocne; żuchwa delikatnie
wykształcona, z cofniętym podbródkiem. Siekacze, ustawione
prostopadle w szczęce i żuchwie, są idealnie ustawione w linii i
dopasowane. Zęby dobrze wykształcone i kompletne; zgryz
nożycowy.
Policzki: Płaskie.
Oczy: Oczy, które wydają się dosyć małe, są koloru ochry, nie
przesadnie ciemne, bursztynowe lub nawet szare, nigdy zaś brązowe czy ciemnoorzechowe. Usytuowane bocznie. Łagodny wyraz.
Owalnego kształtu, o pigmentacji obwódek oczu odpowiadającej
kolorowi nosa.
Uszy: Osadzone dosyć wysoko i blisko siebie, stojące i sztywne;
małżowina ustawiona do przodu; trójkątnego kształtu, o wąskich
koniuszkach, nie mogą być cięte. Długość uszu stanowi nie więcej, niż połowę długości głowy.
SZYJA: Górny profil mocno łukowaty (wypukły). Długość szyi
równa długości głowy. W kształcie [szyja] przypomina ścięty stożek; widoczne mięśnie, zwłaszcza wzdłuż karku. Skóra delikatna i napięta, ściśle przylegająca; bez podgardla.
TUŁÓW:
Górna linia: Prosta, opadająca łagodnie od kłębu ku zadowi.
Kłąb: Uniesiony ponad linię grzbietu; wąski, ze względu na zbieżność łopatek; połączony harmonijnie z szyją, tworząc nieprzerwaną linię.
Grzbiet: Prosta górna linia, z umiarkowanie rozwiniętymi mięśniami; długość odcinka piersiowego stanowi trzykrotność długości odcinka lędźwiowego.
Lędźwie: Długość lędźwi osiąga ok. 1/5 wysokości w kłębie,
natomiast szerokość lędźwi bliska jest ich długości. Mięśnie krótkie i słabo widoczne, ale mocne.
Zad: Płaska górna linia; kąt nachylenia względem poziomu sięga ok. 45°. Długość tego wąskiego i mocnego opadającego zadu osiąga ok. 1/3 wysokości w kłębie, natomiast jego szerokość stanowi niemal połowę jego długości. Mięśnie zadu nie są widoczne.
Klatka piersiowa: Długość klatki piersiowej przekracza nieco połowę wysokości w kłębie (stanowi ok. 57%), natomiast szerokość (mierzona w najszerszym miejscu) stanowi nieco mniej, niż 1/3 wysokości w kłębie. Klatka piersiowa sięga lub prawie sięga poziomu łokci, jednakże nigdy poniżej. Żebra bardzo nieznacznie wysklepione, ale nigdy płaskie. Obwód klatki piersiowej, przekraczający o ok. 1/8 wysokość w kłębie, czyni klatkę piersiową dosyć wąską.
Dolna linia: Dolna linia harmonizuje z równomiernie unoszącą się
linią, biegnącą wzdłuż brzucha, nie tworząc nagłej przerwy. Brzuch
szczupły i podciągnięty; słabizny długości równej długości okolicy
nerkowej.
OGON: Nisko osadzony, dosyć gruby, równomiernej grubości na
całej długości, dosyć długi, opuszczony do poziomu stawu skokowego lub nieco niżej. W spoczynku – noszony szablowato; gdy pies czuwa
– uniesiony trąbkowato nad grzbietem. Włos gładki.
KOŃCZYNY:
KOŃCZYNY PRZEDNIE: Proste i równoległe. Widziana z boku –
pionowa linia, biegnąca od szczytu łopatki, dotyka końców palców.
Inna pionowa linia, biegnąca od stawu promieniowo-barkowego,
dzieli przedramię i nadgarstek na dwie, mniej więcej równe, części i kończy się w połowie długości śródręcza. Widziane z przodu,
kończyny muszą być ustawione zgodnie z pionową linią, biegnącą od szczytu łopatki i dzielącą przedramię, nadgarstek, śródręcze i łapę na dwie, mniej więcej równe, części. Wysokość kończyn przednich od podłoża do łokcia przekracza nieco połowę wysokości w kłębie.
Łopatki: Długość łopatki musi stanowić ok. 1/3 wysokości w kłębie; kąt nachylenia poniżej poziomu musi natomiast wynosić 55°. Szczyty łopatek przylegają do siebie nawzajem; kąt łopatkowo-ramieniowy wynosi 115-120°.
Ramię: Jego długość stanowi połowę długości kończyn, mierzonej od podłoża do łokci. Niemal idealnie równoległe lub prawie równoległe względem płaszczyzny pośrodkowej ciała. Nieco ukośne względem poziomu, z widocznymi i wyraźnymi mięśniami.
Łokieć: Osadzony na poziomie lub poniżej linii mostka, równolegle względem płaszczyzny pośrodkowej ciała; kąt ramieniowopromieniowy wynosi ok. 150°.
Przedramię: Jego długość stanowi 1/3 wysokości w kłębie. Proste i równoległe; bardzo wyraźny rów łokciowo-nadgarstkowy; kościec
lekki, lecz mocny.
Nadgarstek: Stanowi przedłużenie prostej linii przedramienia.
Wystająca kość groszkowata.
Śródręcze: Jego długość musi stanowić nie mniej, niż 1/6 wysokości przednich kończyn, mierzonej od podłoża do łokcia. Szersze, niż nadgarstek, lecz płaskie i suche, śródręcze jest nieco nachylone od tyłu ku przodowi. Kościec płaski i drobny.
Przednie łapy: Owalnego kształtu (zajęcza łapa), o zwartych i dobrze wysklepionych palcach; pazury mocne i zagięte, brązowe lub cielisto różowe, prawie brązowe, lecz nigdy czarne; opuszki tego samego koloru, co pazury.
KOŃCZYNY TYLNE: Proste i równoległe. Widziana z boku,
pionowa linia, biegnąca od tylnej części guza miednicowego do
podłoża, dotyka lub prawie dotyka końców palców. Widziana z tyłu, pionowa linia, biegnąca od tylnej części zadu do podłoża, dzieli staw skokowy, śródstopie i tylną łapę na dwie równe części. Długość kończyn tylnych stanowi ok. 93% wysokości w kłębie.
Udo: Długie i szerokie. Jego długość stanowi 1/3 wysokości w kłębie; mięśnie płaskie, zaś tylna krawędź zadu – nieco wypukła; jego szerokość (zewnętrzna powierzchnia) stanowi ¾ jego długości; kąt biodrowo-udowy wynosi ok. 115°.
Kolano: Musi znajdować się w linii pionowej, biegnącej od zadu do
podłoża. Kąt goleniowo-udowy wynosi ok. 120°.
Podudzie: Nieco krótsze, niż udo; nachylone pod kątem 55° poniżej poziomu. Okrywające je mięśnie są suche i bardzo wyraźne. Lekki kościec; wyraźnie zaznaczone zagłębienie wzdłuż ścięgna Achillesa.
Staw skokowy: Odległość od spodniej części łapy do szczytu stawu skokowego stanowi nie więcej, niż 27% wysokości w kłębie; szeroka powierzchnia zewnętrzna; kąt goleniowo-stępowy wynosi ok. 135°. Śródstopie: Jego długość stanowi 1/3 długości przednich kończyn, mierzonej od podłoża do łokcia. Cylindrycznego kształtu, w pionowej pozycji, zatem prostopadłe względem podłoża. Bez palców szczątkowych.
Tylne łapy: Nieco owalne, poza tym posiadające wszystkie cechy
przednich łap.
CHÓD/RUCH: Galop, na przemian z kłusem.
SKÓRA: Delikatna, dobrze przylegająca na całym ciele do tkanki
podskórnej. Kolor zróżnicowany, zgodny z kolorem szaty. Śluzówki i skóra nosa – koloru opisanego w charakterystyce nosa ; nigdy nie mogą być w czarne łaty lub depigmentowane.
SZATA:
WŁOS: Krótki na głowie, uszach i kończynach; półdługi (ok. 3 cm), lecz gładki i płasko przylegający na tułowiu i ogonie; włos prosty i sztywny, jak koński włos.
MAŚĆ:
• Jednobarwna płowa, mniej lub bardziej intensywna, bądź
rozjaśniona – np. izabelowata, śniada, etc.
• Płowa, z mniejszą lub większą ilością bieli (biała strzałka na
głowie, białe znaczenia na klatce piersiowej, białe łapy, biały
koniuszek ogona, biały brzuch; mniej pożądany jest biały
kołnierz). Jednobarwna biała lub biała z rudymi łatami –
dopuszczalna. Płowa szata z nieco jaśniejszymi lub
ciemniejszymi pojedynczymi włosami – także dopuszczalna.
WIELKOŚĆ I CIĘŻAR CIAŁA:
Wysokość w kłębie:
Psy: Od 46 do 50 cm. Tolerancja do 52 cm.
Suki: Od 42 do 46 cm. Tolerancja do 50 cm.
Waga:
Psy: 10-12 kg.
Suki: 8-10 kg.
WADY: Wszelkie odstępstwa od wyżej wymienionych cech należy
uznać za wady, których ocena powinna być proporcjonalna względem ich stopnia i zasięgu.
WADY DYSKWALIFIKUJĄCE:
• Agresja lub nadmierna bojaźliwość.
• Zbieżność osi mózgoczaszki i twarzoczaszki.
• Wklęsła kufa.
• Wyraźny przodozgryz lub tyłozgryz.
• Zez.
• Całkowicie wiszące uszy lub uszy nietoperza.
• Ogon zwinięty nad grzbietem.
• Czarne pazury.
• Czarne opuszki (palcowe i środkowe).
• Czarna pigmentacja, nawet w ograniczonej ilości.
• Jednobarwne brązowe lub wątrobiane umaszczenie.
• Czarne lub brązowe łaty.
• Obecność czarnych lub brązowych włosów.
• Pręgowana szata.
• Czarne śluzówki.
• Całkowita depigmentacja.
• Wysokość 2 cm powyżej lub poniżej wysokości marginalnych, uwzględnionych we wzorcu.
Każdy pies, przejawiający fizyczne lub psychiczne nieprawidłowości, powinien zostać zdyskwalifikowany.
Uwaga: Samce powinny mieć dwa normalnie wykształcone jądra,
całkowicie opuszczone do moszny.